Susan Meiselas – Nicaragua: June 1978 July 1979 (2008)
Woensdag 10 december 2008
Achtergrond.
De foto´s van Susan Meiselas over Nicaragua vragen om een toelichting over de geschiedenis van het land. Het eerste dat opvalt, is dat het land een roerige geschiedenis heeft gekend met daarin een grote rol voor de Verenigde Staten. In 1909 werd het toenmalige regime omver geworpen door Mexico en de Verenigde Staten. Het land werd vervolgens door de
Verenigde Staten bezet tot 1933. Nadien begon het bewind van de familie Somoza dat vele decenia´s heeft geduurd. De eerste Somoza was Anastasio Somoza Garcia gevolgd door vele andere meer of minder corrupte en dictatoriale familieleden. Tot 1978. Daar begint de fotoreportage van Susan Meiselas.
Evolutie en revolutie.
"
Nicaragua: June 1978–July 1979" begint met beelden van de aanloop naar de revolutie en gaat over in beelden van de revolutie zelf. Susan Meiselas laat beelden zien van de Sandinisten, een socialistische guerrillabeweging, en hun strijd om de macht in Nicaragua. Het zijn geen romantische beelden die deze revolutie verheerlijken. Daarvoor heeft ze in haar foto´s teveel aandacht voor de menselijke maat en de gruwelijkheden die ze om zich heen zag (en vervolgens vastlegde).
Zo laat Meiselas beelden zien van een jonge vrouw die haar omgekomen echtgenoot naar haar achertuin rijdt om hem daar te begraven. Of de verbranding van een lijk op de openbare weg. Bepaald geen beelden om bij weg te dromen. Maar ook de andere beelden die
niet deze extremen als onderwerp hebben, tonen een harde, dagelijkse werkelijkheid. Je ziet dat het bij de revolutie niet alleen gaat om ideologische principes maar ook om een verlangen naar een betere wereld voor zichzelf.
De kracht van het boek zit hem inderdaad in deze bij de mens betrokken blik maar ook bij de samenstelling en sequentie van de opeenvolgende beelden. Het verhaal dat de foto´s vertellen (het begin van onrust, de daarop volgende strijd en de uiteindelijke zege) is door keuze en volgorde goed te volgen en doet natuurlijk aan. Cynisme of realiteitszin deden de fotografe besluiten om het boek af te sluiten met de beelden van een man die stoffelijke resten van zijn vermoorde zoon verzamelt en van een man die een muurschilderij van een gewapende guerrillastrijder maakt. Zijn dit nu de ultieme uitkomsten van de strijd?
Geweldige heruitgave met échte extra´s.
De originele uitgave van "
Nicaragua: June 1978–July 1979" stamt uit 1981 en verscheen dus eigenlijk een oogwenk nadat de revolutie zich had voltrokken. Door de foto´s was vanaf het begin al duidelijk dat Susan Meiselas een krachtig en blijvend beeld had neergezet. Daar is niets aan veranderd. De beelden zijn indringend en vertellen nog steeds hun verhaal.
Maar in 1981, zo kort na de revolutie, waren de gevolgen van de revolutie
zelf nog niet op hun merites te beoordelen. Nu kan dat wel. Het beeld dat de op DVD bijgevoegde documentaire "
Pictures from a Revolution" biedt, is ontluisterend. Ze zocht tien jaar na het verschijnen van haar boek, dus in 1991, de hoofdrolspelers van haar foto´s. Een groot deel daarvan vond ze daadwerkelijk. Hun verhalen waren ontmoedigend. Ja, de revolutie was geweest. En ja, aan het bewind van de Somoza´s was een einde gekomen. Maar aan de armoede was geen einde gekomen. Hun leefomstandigheden waren nog even slecht als voorheen. Ook fotografe Susan Meiselas voelt deze ontluistering. In het bijgevoegde boekje dat bij de DVD hoort met daarin een interview met Susan Meiselas, zijn twee uitspraken van haar opgetekend die veelbetekenend zijn. De eerste is van vlak na de revolutie: "
They have the revolution, I have pictures". De tweede van ver daarna: "
No longer do they have a revolution, but
they still have the pictures".
Susan Meiselas
Nicaragua: June 1978–July 1979
120 bladzijden, harde kaft met stofomslag, DVD + booklet
Prijs € 35,00
Aperture
ISBN 978–1–59711–071–6
Uitgegeven november 2008
Links bij dit artikel: