cadoc.nl, boeken over kunst, fotografie en vormgeving (en nog veel meer)
Panamarenko Posters
Dinsdag 10 maart 2009

Posters voor tentoonstellingen. Dat zijn dingen die zeggen "kijk naar mij en ga dan daar naartoe". Ze moeten eventjes aantrekkelijk zijn om snel duidelijk te maken dat je elders moet zijn. Een uitzondering op die regel zijn de posters van Panamarenko, daar begint de tentoonstelling al met de poster. Wat dat betreft zegt een affiche van Panamarenko niet: "U moet dáár heen voor mijn werk" maar veel meer "Ja, hier begint mijn werk, dit is het begin, ga voor het vervolg, als u dat wilt, naar dáár".In "Panamarenko Posters" staan meer dan honderd voorbeelden hoe het klaarblijkelijk ook anders kan.

(Voor)studie=(Voor)pret

Ik wil altijd dat een affiche een speciale impact heeft, die veel verder gaat dan het louter informatieve. Ik gebruik de affiche om al op voorhand de "droom" te laten zien waarmee ik bezig ben. Met de juiste schets of tekening of wat dan ook kunt ge juiste sfeer van avontuur oproepen.

Dat zijn Panamarenko´s eigen woorden. Je ziet zijn manier van denken ook helemaal terug in zijn affiches. Panamarenko, de dromer die het hier en nu lijkt te willen ontvluchten met vliegmachines, vliegende schotels en onderzeeërs, laat al op het affiche zien waar hij mee bezig is. Let wel: mee bezig is. Zelden is er op een affiche een kant–en–klaar werk van Panamarenko te zien. Veel vaker zie je tekeningen en schetsen die het denkproces van hem illustreren. Laten we eerlijk zijn: dat is toch ook veel interessanter dan het uitgewerkte ding. Het leuke van reizen is niet zozeer de bestemming als wel de reis zelf. Bij uitvinden is de gereedgekomen uitvinding niet de grootste bron van plezier maar de zoektocht.

Kunst, techniek en wetenschap.
Wie de schetsen en tekeningen ziet op de verschillende posters, gaat zich ook afvragen of het scherts of ernst is? Is hij nu echt aan het uitvinden. Verwacht hij echt dat dit gaat werken? Je weet het niet. Aan de andere kant: wie ooit voor het eerst een reusachtige Boeing 767 heeft gezien, verwacht eerder dat deze spontaan door haar landingsgestel zal zakken dan dat ze ooit zal opstijgen. Maar goed. Voor Panamarenko is de scheidslijn tussen kunst en techniek eigenlijk niet relevant:

In de kunstwereld worden al die waarden ingedeeld. Er is zoiets als techniek, er is iets als wetenschap, en er is zoiets als kunst. Maar dat is niet zo! Dat is één grote soep, waarmee ge u kunt amuseren of niet...

Stap binnen…
De posters (of affiches of affichettes zo u wilt) vormen een oeuvre op zich. Ze geven een verbluffend heldere kijk op het werken en denken van Panamarenko. Het zijn geen verwijzingen naar zijn werk maar poorten ernaar toe. U moet er dan ook niet naar kijken maar er in stappen. U wordt geacht iets te doen. Meedenken, meedromen, meeuitvinden, Dat wordt van u verwacht. De droom dromen is de grote bezigheid, de rest is uitwerking.

Hans Willemse en Paul Morrens
Panamarenko Posters
432 bladzijden
Prijs € 34,90
Ludion
ISBN 9789055447756
Verschenen december 2008
Links bij dit artikel: