Het was een jongetje dat maar niet wilde deugen. Hij had geen interesse in een academische carrière en van de kruiwagens die hij kreeg aangeboden richting "regulier" werk maakte hij geen gebruik. Nee, liever reed hij mee op stoomtreinen of op veerponten. Hij vergaapte zich aan de techniek die bij deze stoomgedreven motoren zo open en bloot te zien was. Hij zag ook de schoonheid van deze en andere artefacten uit een industrieel tijdperk zoals stalen bruggen en fabrieken. Fotograaf David Plowden, want over hem heb ik het, besloot deze artefacten vast te leggen die op het punt stonden om te verdwijnen. Het boek "David Plowden: Vanishing Point. Fifty Years of Photography" laat zien hoe goed hij daarin geslaagd is.
Bij eerdere besprekingen van fotoboeken heb ik al eens gezegd hoe belangrijk de volgorde is van het lezen/bekijken van een fotoboek. Mijn advies zou zijn om de inleidende teksten eerst links te laten liggen en eerst de foto´s zelf te bekijken. Dan ontstaat een bepaald idee en een bepaald gevoel. Daarna lees je pas de (eventueel) aanwezige teksten om te zien of het klopt. David Plowden´s manier van fotograferen komt eigenlijk wel overeen met die volgorde. Voordat hij ook maar een foto maakt, verkent hij de omgeving waarin hij iets vast wil leggen. Tot en met de Gouden Gids wordt bestudeerd om voldoende achtergrondinformatie te hebben voor de juiste foto. Het visuele beeld moet overeenkomen met het inhoudelijke beeld.
David Plowden – Carter, Montana (1971)
De juiste foto is bij Plowden niet alleen een kwestie van het juiste onderwerp. De compositie en vooral het licht moet precies zo zijn als hij wil. Op dat laatste, het juiste licht, is hij gewezen door Walker Evans. Evans en Plowden hebben samen tijden lang naar de werking van het licht gekeken in Manhattan. Ieder moment dat de dag verstreek, ontstond een ander licht met telkens weer een andere uitwerking op de wolkenkrabbers van New York. Plowden weet opvallend vaak het juiste licht te vangen. Een kwestie van geduld, lang wachten en een sterk ontwikkeld fingerspitzengefühl voor het juiste moment. De wolkenpartijen moeten goed zijn, de wind moet gaan liggen en alle elementen voor zijn lens moeten kloppen. Anders maakt hij geen foto. Zelf vergelijkt Plowden het vangen van het juiste licht met vissen:
You can get everything ready and have everything ready to go out there, and get the picture just the way you want it, and suddenly a car will drive up. You have no control over that. Suddenly the light will change completely, which you have no control over, and you lose your fish.
David Plowden – Steamer "Kinsman Independent", Superior, Wisconsin (1985)
Het gevolg van dit strenge proces is dat Plowden met "slechts" enkele tientallen foto´s per jaar naar buiten treedt. Maar dat zijn dan ook de foto´s die helemaal aan zijn eigen strenge regels voldoen. Ze zijn helemaal zoals hij ze heeft bedoeld. Plowden heeft dan ook een broertje dood aan de redacteuren die zijn foto´s afsnijden of bewerken. Daarmee verwijder je niet een deel maar het geheel van de essentie van het totaalbeeld.
Plowden heeft naast gevoel voor het beeld ook een sterke intuïtie over wat hij wanneer wil vastleggen. Hij doet dat namelijk vaak net op tijd. Vanaf het moment dat hij de laatste stoomtreinen in de Verenigde Staten heeft vastgelegd, heeft hij meer onderwerpen vastgelegd die tien jaar later (in die vorm) verdwenen zouden zijn. Of het nu gaat om veerponten, bruggen of plattelandsgemeenschappen, Plowden was er net op tijd.
David Plowden – Westbound Phoebe Snow at Scranton, Pennsylvania (1964)
In "David Plowden: Vanishing Point. Fifty Years of Photography" kunnen we nu genieten van die perfecte, net op tijd vastgelegde beelden. Het boek doet door het grote formaat en de prachtige, duotone reproducties recht aan de perfectie die uit de foto´s spreekt. Het is overigens een boek waarbij u volledig op het omslag kunt vertrouwen. Bent u verkocht na het zien van die prachtige foto op het omslag? Dan is "David Plowden: Vanishing Point. Fifty Years of Photography" een boek voor u.
David Plowden
David Plowden: Vanishing Point. Fifty Years of Photography
340 bladzijden
Prijs $ 100,00
W.W. Norton
ISBN 978 0 393 06254 0
Verschenen november 2007