cadoc.nl, boeken over kunst, fotografie en vormgeving (en nog veel meer)
USEFUL PHOTOGRAPHY #009
Dinsdag 1 september 2009

Omslag van USEFUL PHOTOGRAPHY #009 (KesselsKramer, 2009)Een gebruiksaanwijzing schrijft voor hoe je iets moet gebruiken. Hoe je kunt voorkomen dat het apparaat dat je net hebt aangeschaft niet datgene doet waarvoor het ontworpen is. Kortom, het toeval moet worden geëlimineerd: er moet volgens het boekje worden gewerkt. Een gebruiksaanwijzing voor een fotocamera is vaak niet anders en vormt dan ook een lange aaneenschakeling van "niet zo, maar zo" in woord en beeld. USEFUL PHOTOGRAPHY #009 is een bonte verzameling van foto´s uit talloze gebruiksaanwijzingen van analoge fotocamera´s. Op zich hebben de foto´s een zakelijke, koele insteek maar, eenmaal uit hun context gerukt, schuilt in de strenge beeldaanwijzingen soms ware poëzie.

USEFUL PHOTOGRAPHY #009 vormt een soort afscheid van analoge fotografie. De handleidingen van de analoge fototoestellen laten zien wat er allemaal mis kan gaan met analoge fotografie bij niet–correct gebruik van camera en film: vlekken, dubbele belichting, vingerafdrukken op negatieven, enzovoorts.

USEFUL PHOTOGRAPHY #009
USEFUL PHOTOGRAPHY #009 (KesselsKramer, 2009)

Met de huidige digitale camera´s behoren dit soort beelden tot het verleden. Een groot deel van de handelingen die met de analoge camera nog mis konden gaan, is nu geautomatiseerd. Met de denkkracht van de camera behoort nadenken over lichtsterkte, focus, sluitertijd en zelfs rode ogen tot het verleden. Uit de camera rollen scherpe en heldere beelden. Mocht er dan toch nog iets mis zijn dan kan het altijd nog even achteraf worden gephotoshopt. Toeval en andere onvolkomenheden worden met enkele muisklikken geëlimineerd.

USEFUL PHOTOGRAPHY #009
USEFUL PHOTOGRAPHY #009 (KesselsKramer, 2009)

Maar in de toevalligheden schuilt zo nu en dan een sprankje poëzie. Zoals de onbedoelde wijnkleurige vlekken op een ijsbeer. Wat is het eerste dat in je opkomt? Een associatie met een dode ijsbeer en haar jong? Of dat het jong de moederbeer een poets heeft gebakken met besmeurde poten? Of denk je onwillekeurig toch aan de hardnekkigheid van rodewijnvlekken in je hagelwitte kleed? Ook mooi zijn de seriematige foto´s waarmee de gebruiksaanwijzing wil aantonen hoe bepaalde instellingen van de camera telkens weer andere beelden opleveren. Ze zijn vaak van een onbedoelde schoonheid. Ze zijn een vorm van onbedoelde kunst. Dat ene korrelige beeld lijkt een echte Tichý. Die ene met al die slierten lijkt wel een Tillmans. En die ene serie heeft wel verdacht veel weg van een echte Ruscha. Kortom, kunst voor degene die er oog voor heeft. Of wil hebben.


Hans Aarsman, Erik Kessels (en anderen)
USEFUL PHOTOGRAPHY #009
170 bladzijden
Prijs € 25,00
KesselsKramer
ISBN 978–90–70478–25–4
Verschenen augustus 2009
Links bij dit artikel: