Het leven in China vindt plaats op straat. Dat was wat Koen Wessing in 1985 vastlegde en wat hij nog steeds kon vastleggen in 2007. Het eerste dat opvalt wanneer je het boek doorbladert, is dat je echt de jaartallen nodig hebt die onder aan de foto´s bij de bijschriften staan. Foto´s die zijn gemaakt in 2007 lijken opvallend veel op die gemaakt zijn in 1987. De traditionele arbeiderspet is in het nieuwe millenium wat minder prominent in beeld en ook het decor lijkt iets minder sober te zijn. Maar toch zijn het de overeenkomsten die frapperen in Koen Wessing China 85/07.
Koen Wessing is niet op zoek gegaan naar de plekken waarmee China zich graag op de kaart zet. We zien geen massale nieuwbouwwijken, geen Olympisch stadion, geen mastodonte infrastructurele werken, niets van dat alles. Wie anno 2009 China bezoekt, zal overigens merken dat het ontlopen van grote nieuwbouw projecten in de grote steden nog een behoorlijke opgave is. Overal wordt gesloopt en gebouwd. Landbouwgrond en oude bewoning hebben plaats moeten maken voor moderne flatgebouwen en zesbaanswegen. Op de foto´s van Koen Wessing zien we niet veel van deze vernieuwing, hooguit vangen we er als kijker een glimp van op.
Wat we des te meer zien, zijn beelden uit het dagelijkse leven van de doorsnee Chinees. Een leven dat in veel gevallen op straat plaatsvindt. Daarbij valt het op dat het straatleven niet of nauwelijks is veranderd. Of je nu kijkt naar de foto´s die hij in de jaren tachtig van de vorige eeuw heeft gemaakt of naar die van ruim twintig jaar later, je ziet amper verschillen. De mannen die lasten torsen die te zwaar of te groot voor ze lijken te zijn, vrolijk spelende kinderen, lachende stellen en ouderen die hun laatste levensjaren doorbrengen met rust en spel; het lijken taferelen van alle tijden te zijn.
Uit: ' Koen Wessing China 85/07' (Uitgeverij Voetnoot,
2009)
Zo nu en dan valt je oog op een detail waardoor je de foto in het juiste deccenium weet te plaatsen. Een mobiele telefoon, een reclamebord, een nieuw model auto vormen gidsfossielen van de moderne tijd. In de foto´s van Wessing zijn het veelal niet ter zake doende details. Maar een enkele keer drukt een dergelijk detail je met de neus op de feiten en laat het letterlijk de tegenstellingen tussen rijk en arm zien. Zoals de onderstaande foto dat zo prachtig laat zien. De lantaarnpaal lijkt "vroeger" en "nu" of "arm" en "rijk" te scheiden.
Uit: ' Koen Wessing China 85/07' (Uitgeverij Voetnoot,
2009)
Bij meerdere foto´s heb ik me afgevraagd wat nu de clou was. Wat maakt dat deze foto´s zijn opgenomen in de selectie van het boek? Wat heeft Koen Wessing überhaupt voor overwegingen gehad toen hij het fototoestel ter hand nam en op de sluiterknop drukte? Wie eenmaal het gehele boek heeft doorgebladerd en/of de rest van zijn werk heeft gezien, weet het: de clou is de mens.
Uit: ' Koen Wessing China 85/07' (Uitgeverij Voetnoot,
2009)
De introductie van Catherine Vuylsteke is vlot geschreven en ter zaken doende. De tekst biedt een context waarbinnen je de foto´s van Wessing kunt plaatsen. En met die context in het achterhoofd weet je het zeker: Koen Wessing is een mensenfotograaf. Niet het grote gebaar maar de "gewone mens" staat bij hem centraal. Achter de facade van moderniteit en vooruitgang (b)lijkt de mens niet veel veranderd te zijn. Die mens werkt, lacht, rouwt, flirt, eet, rust zoals hij dat altijd al deed.
Koen Wessing (foto's), Catherine Vuylsteke (inleiding)
Koen Wessing China 85/07
192 bladzijden
Prijs € 29,00
Uitgeverij Voetnoot
ISBN 9789078068488
Verschenen september 2009