Sophie Taeuber-Arp: Bewegung und Gleichgewicht
Dinsdag 13 april 2010

Omslag Sophie Taeuber–Arp: Bewegung und Gleichgewicht (Kerber Verlag, 2010) Het werk van de in 1889 geboren Taeuber–Arp voldoet helemaal aan hetgeen Theo van Doesburg voor ogen had met zijn begrip konkrete kunst. Geen beelden naar de werkelijk, geen abstracties daarvan maar pure, liefst op wiskundig–geometrische principes gebaseerde vormen. Materiaal geworden gedachten zonder dieper gelegen psychologische bedoelingen. Het boek Sophie Taeuber–Arp: Bewegung und Gleichgewicht, dat eerder dit jaar bij uitgeverij Kerber verscheen, laat zien dat zij een meester was in het tegelijkertijd vinden van balans en het aanbrengen beweging. Haar oeuvre zo lijkt het, is volstrekt tijdloos en heeft na al die jaren niets aan kracht ingeboet.

Zoals zo veel kunstenaressen in die tijd deden, zocht ze aanvankelijk voor een kunstzinnige uiting binnen de wat meer traditionele terreinen van de toegepaste kunst en in het bijzonder de textiele werkvormen. Later maakte ze, ook onder invloed van haar echtgenoot Hans Arp, veelal autonome kunstwerken. Daarin weet ze vaak een prachtig evenwicht te vinden in vorm en kleur.


Uit: Sophie Taeuber–Arp: Bewegung und Gleichgewicht (Kerber Verlag, 2010)
Uit: 'Sophie Taeuber–Arp: Bewegung und Gleichgewicht' (Kerber Verlag, 2010)


Dat in het werk van Taeuber–Arp altijd een evenwicht te vinden is, betekent niet dat het saai is. In de eerste plaats is het evenwicht dat ze aanbrengt kwetsbaar genoeg om je als kijker te laten verwonderen hoe de gevonden balans is ontstaan. Onwillekeurig breng je in je hoofd variaties in haar werk aan door net iets andere kleuren, vormen of compositie te kiezen. Voor mij was iedere keer de conclusie dat ze met minimale middelen vaak een prachtig, fragiel evenwicht had gevonden dat daarna weinig ruimte liet voor aanpassingen.

Uit: Sophie Taeuber–Arp: Bewegung und Gleichgewicht (Kerber Verlag, 2010)
Uit: 'Sophie Taeuber–Arp: Bewegung und Gleichgewicht' (Kerber Verlag, 2010)


In de tweede plaats wist Sophie Taeuber–Arp vaak ritme aan te brengen in haar werk. Aanvankelijk door de ritme aan te brengen in horizontale en verticale richting, zoals je van iemand met ervaring in het vervaardigen van textiel mag verwachten, maar later met diagonalen en bewegelijke lijnen. De ritme beperkt zich niet tot de vormen die ze gebruikt maar komen ook terug in haar kleurgebruik. Het is een genot om te zien hoe ze met minimaal gebruik van vorm en kleur een beeld tot een krachtig geheel samen heeft gesmeed.

Uit: Sophie Taeuber–Arp: Bewegung und Gleichgewicht (Kerber Verlag, 2010)
Uit: 'Sophie Taeuber–Arp: Bewegung und Gleichgewicht' (Kerber Verlag, 2010)


Wie het boek Sophie Taeuber–Arp: Bewegung und Gleichgewicht ook maar oppervlakkig doorneemt, beseft dat Sophie Taeuber–Arp veel meer was dan "de echtgenote van" Hans Arp. Deze rijk geïllustreerde monografie toont aan Sophie Taeuber–Arp een volstrekt eigen positie verdient tussen de grote namen waarmee ze haar carrière in contact is geweest zoals Hannah Höch, El Lissitzky, Theo van Doesburg en László Moholy–Nagy.

Sophie Taeuber–Arp, is één van de meest vernieuwende kunstenaars van de twintigste eeuw die haar volstrekt eigen stijl toepaste in haar schilderijen, beeldhouwwerken, textiele werkvormen en (interieur) architectuur. Haar heldere non–figuratieve werk is een spel van kleur en ritme en ademt de sfeer van konkrete kunst. Dit boek vormt de catalogus bij de tentoonstelling van het Kirchner Museum in haar geboorteplaats Davos en bij de tentoonstelling in het Arp Museum Bahnhof Rolandseck.

Astrid von Asten, Karin Schick
Sophie Taeuber–Arp: Bewegung und Gleichgewicht
157 bladzijden
Prijs € 36,00
Kerber Verlag
ISBN 9783866783201
Verschenen februari 2009