Il Girasole. A House Near Verona
Woensdag 27 oktober 2010

Omslag van Il Girasole. A House Near Verona (Scheidegger & Spiess, 2010) Huizen staan stil. Zelfs voor kinderen is dit een vaststaand feit. Hooguit bij orkanen en andere rampspoed geeft een huis meer mee dan de reguliere beweging die bij de gemiddelde woning terug te vinden is in de vorm van scheuren. Maar een enkele keer heeft de architect doelbewust beweging in het ontwerp ingebouwd. Eén van de meest bekende voorbeelden is Piz Gloria, het draaiende restaurant gelegen op de 2970 meter hoge Schilthorn in de Zwitserse Alpen. Het restaurant dankt zijn naam en faam aan de James Bond-film On Her Majesty's Secret Service die daar eind zestigerjaren werd opgenomen. Maar er zijn meer voorbeelden van architectuur waar beweging is ingebakken. Eén van mijn persoonlijke favorieten is Villa Girasole nabij Verona. Deze 'zonnebloem', want dat is de letterlijke vertaling van girasole, kan net als een echte zonnebloem de koers van de zon volgen en is het geesteskind van de Italiaanse ingenieur Angelo Invernizzi. Het huis, zijn geestesvader en de bewoners staan centraal in de sfeervolle documentaire Il Girasole. A House Near Verona van filmmakers Christoph Schaub en Marcel Meili.

Een geslaagde vervulling van een jongensdroom. Veel treffender kan ik het roterende huis van Angelo Invernizzi niet beschrijven. De eerste schetsen van deze droom kwamen in 1929 op papier. In die eerste ruwe opzet zag je al direct terug dat Invernizzi van huis uit een ingenieur was die veel te maken had gehad met de spoorwegen: het huis zou een volledige cirkel van 360 graden kunnen afleggen met behulp van rails en metalen wielen. Twee jaar na de eerste schetsen begon de bouw aan constructie van het huis. Een skelet van staal en beton dat met de grootste nauwkeurigheid verrees in één van de heuvels nabij Verona. De bouw duurde in totaal vier jaar. Het resultaat is een prachtig bouwwerk dat als een Gesamtkunstwerk kan worden beschouwd. Want niet alleen de architectuur maar ook de aanleg van de tuin en de inrichting van het huis werden door Invernizzi geregisseerd.


uit: Il Girasole. A House Near Verona (Scheidegger & Spiess, 2010)
uit: Il Girasole. A House Near Verona (Scheidegger & Spiess, 2010)


Net als de beweging van de zon is ook de beweging van het huis vrijwel onmerkbaar. Met een minimale snelheid van ongeveer 20 centimeter per minuut rolt het huis zich over de rails. Alleen wanneer je je blik langere tijd van het uitzicht hebt afgewend, zie je dat de aanblik is veranderd. Het hele huis is sowieso gericht op het opvangen van dit uitzicht. Het roterende deel van het huis vangt met haar V-vorm het landschap als een honkbalhandschoen. Iedere plek in huis en het ruime terras aan de voorzijde biedt een prachtig uitzicht op het dal en de bergen waarop het uitkijkt, vanuit welke hoek dan ook.


uit: Il Girasole. A House Near Verona (Scheidegger & Spiess, 2010)
uit: Il Girasole. A House Near Verona (Scheidegger & Spiess, 2010)


De documentaire Il Girasole van Christoph Schaub en Marcel Meili toont het verloop van één dag waarin de roterende woning de koers van de zon volgt. Tijdens de documentaire is de dochter van de ondertussen overleden ingenieur aan het woord. Zelf is de dochter inmiddels op gevorderde leeftijd als ze vertelt over haar vader, het huis en haar eigen band met het huis. Aan het huis is niets veranderd. Het is een eerbetoon aan haar vader die er tijdens een bezoek zelfs is overleden. Net als haar moeder overigens. Voor de dochter is het geen reden om deze bijzondere en nog steeds qua rotatie functionerende woning niet meer te bezoeken.

De combinatie van DVD en boek is zeer geslaagd. Zien is geloven, is een passend motto voor deze bijzondere woning. Zowel op schrift als op film.

Christoph Schaub en Marcel Meili
Il Girasole. A House Near Verona
48 bladzijden + DVD van 17 minuten
Prijs € 35,00
Scheidegger & Spiess
ISBN 978-3-85881-906-2
Verschenen oktober 2010
Links bij dit artikel: