Gita Lenz. Photographs
Woensdag 8 december 2010

Omslag van Gita Lenz. Photographs (Candela Books, 2010)Het had zo maar kunnen gebeuren dat u de foto's bij deze bespreking nooit onder ogen had gekregen. Niet omdat u niet op www.cadoc.nl terecht was gekomen maar (nóg erger) omdat de in het boek Gita Lenz opgenomen foto's zomaar vernietigd hadden kunnen worden. Het verhaal van de prachtige foto's die uiteindelijk gebundeld zijn in een al even prachtig boek, begint honderd jaar geleden met de geboorte van de fotografe Gita Lenz en begint pas écht als ze bijna honderd jaar later haar vertrouwde appartement vijfhoog moet inwisselen voor een bij haar leeftijd passende woning.

Een mensenleven van bijna honderd jaar en een vaste woonplek gedurende zestig jaar staan garant voor een culminatie van bezittingen. Zonder kinderen en directe familie waren de overtollige bezittingen die niet mee konden verhuizen naar haar nieuwe woning gedoemd om voor eeuwig te verdwijnen. Dat was ook het lot geweest van de talloze afdrukken en negatieven van Gita Lenz' foto's als een behulpzame buurman niet had stilgestaan bij de afdrukken die hij bij het opruimen onder ogen kreeg.

uit: Gita Lenz. Photographs (Candela Books, 2010)Verrast door de kwaliteit van de opnamen, nam hij contact op met fotograaf Gordon Stettinius. Gita Lenz had hem al eens eerder ontmoet tijdens een vernissage en samen ze hadden honderduit gepraat over fotografie. Stettinius was niet voorbereid op hetgeen hij onder ogen zou krijgen. Dozen vol afdrukken en negatieven van een opmerkelijke, zo niet verbluffende kwaliteit.

Nog opmerkelijker werd het toen Stettinius in de levensgeschiedenis van de bijna honderdjarige vrouw dook. Ze bleek niet alleen een zeer begenadigd fotografe te zijn geweest, haar werk was zelfs meerdere keren opgenomen in toonaangevende tentoonstellingen. Zo bleek haar werk te zijn opgenomen in de tentoonstelling Abstraction in Photography die onder leiding stond van Edward Steichen. Later dat jaar volgde de tentoonstelling Abstract Painting and Sculpture in America waar haar werk zij aan zij werd getoond met dat van Erwin Blumenfeld, Henri Cartier-Bresson, Walker Evans, Man Ray en Aaron Siskind. Edward Steichen nam ook werk van haar op in wat misschien wel de bekendste fototentoonstelling ooit was: The Family of Man.

De eerder genoemde Aaron Siskind is van invloed geweest op de ontwikkeling van Gita Lenz's fotografische werk. Ze ontwikkelde dezelfde documentaire stijl waarbij ze haar eigen sociale omgeving nauwgezet vastlegde. Ook volgde ze Siskind in het maken van abstract werk. In het boek zijn meerdere van dit soort werken opgenomen. Door hun eenvoud zijn ze vaak van een betoverend schoonheid.

uit: Gita Lenz. Photographs (Candela Books, 2010)

De aanvankelijk opzet van Stettinius om haar werk voor het nageslacht te bewaren door het bijvoorbeeld aan te bieden aan een instituut, werd al snel gevolgd door een ambitieuzer plan: een boekuitgave. Deze publicatie moest een eerbetoon vormen aan deze in vergetelheid geraakte fotografe en uiteraard aan de kwalitatief hoogstaande werken. Wie de reproducties in het boek bekijkt, kan niet anders dan hoofdschuddend de huiveringwekkende gedachte laten passeren wat er was gebeurd wanneer de buurman minder opmerkzaam was geweest. De inspanningen van Stettinius hebben geresulteerd in een zeer geslaagd, ingetogen eerbetoon.

Gordon Stettinius (inleiding)
Gita Lenz. Photographs
100 bladzijden
Prijs $ 50,00
Candela Books
ISBN 978-0-9845739-0-5
Verschenen november 2010
Links bij dit artikel: