cadoc.nl, boeken over kunst, fotografie en vormgeving (en nog veel meer)
The Absence of Work. Marcel Broodthaers, 1964-1976
Dinsdag 8 februari 2011

Omslag van – The Absence of Work. Marcel Broodthaers, 1964-1976 (MIT Press, 2010)Idee boven materie en woord boven beeld. Zo zou je het werk van de Belgische dichter en beeldend kunstenaar Marcel Broodthaers (1924 - 1976) kunnen kenschetsen. Nadat Broodthaers enkele weinig succesvolle dichtbundels in eigen beheer had uitgegeven, stortte hij zich vanaf 1964 op de beeldende kunst. Daarbij bleef de taal als voertuig van het idee een prominente rol innemen. Woordspelingen maakten een groot deel uit van het eigenlijke werk. De materialen die hij toepaste waren van een bijna onachtzame alledaagsheid zoals mossels, pannen en bekistingen. Door deze uit hun normale gebruikscontext te halen en in een volstrekt nieuwe te plaatsen, krijgt een idee gestalte.

Broodthaers zoekt in 1968 de grenzen op van conceptuele kunst. In dat jaar opent hij in zijn woonhuis aan de Rue de la Pépinière te Brussel een museum: het Musée d'Art Moderne, Département des Aigles, Section XIXème Siècle. Aan de wanden hangen geen werken maar tegen de muren en in de ruimte staan transportkisten voor kunstwerken. Op de muur hangen enkele prentbriefkaarten waarop kunstwerken staan afgebeeld. De afwezigheid van 'echte' kunstwerken weerhoudt de kunstenaar er niet van om de schijn hoog te houden. Zo heeft het museum zijn eigen briefpapier, worden er uitnodigingskaarten verstuurd en houdt een museumdirecteur het openingswoord. De werkelijke en virtuele wereld zijn hiermee tot één versmolten.

Een foto van dit museum-aan-huis is te vinden op de omslag van het boek The Absence of Work. Marcel Broodthaers, 1964-1976 van Rachel Haidu dat eind vorig jaar verscheen bij de MIT Press. Niet dat het werk van Broodthaers ooit een gebrek aan aandacht heeft gekend maar de laatste jaren lijken er meer publicaties dan ooit over zijn leven en werk te verschijnen. Veel van deze boeken zijn verschenen in de vorm van tentoonstellingscatalogi en hebben vaak een inleidend karakter waarbij één aspect van zijn werk wordt belicht. Het boek van Rachel Haidu heeft dat euvel niet. Zij behandelt het volle spectrum van Broodthaers' werk. Speciale aandacht heeft ze voor de voortdurende rol van taal in zijn werk.

De vraag is wel of dit het boek is om met Broodthaers' leven en werk kennis te maken. De doorwrochte analyses van de individuele werken hebben soms een sterk academisch karakter. Voor de doorgewinterde liefhebbers van zijn werk, is het boek uiteraard een aanrader!

Rachel Haidu
The Absence of Work. Marcel Broodthaers, 1964-1976
392 bladzijden
Prijs $ 34,95
MIT Press
ISBN 978-0-262-01450-2
Uitgegeven oktober 2010
Links bij dit artikel: