Saul Steinberg (1914-1999) wordt wel gezien als één van Amerika's meest geliefde kunstenaars. Hij was befaamd vanwege zijn werk voor de omslagen en illustraties voor The New Yorker. Zijn tekeningen, schilderijen, prenten, collages en beelden werden ook internationaal, met veel succes, tentoongesteld. In vele opzichten was Steinberg een meester van de lijn. In slechts enkele streken wist hij een beeld en een gevoel te vangen. Daarbij liet hij zich niet beperken door de restricties van de werkelijkheid. Zo kon een tekening met bladmuziek met het grootste gemak voort worden gezet als de snaren van een viool. Onlangs is één van zijn monumentale werken in boekvorm verschenen. Voor de tiende Triënnale van Milaan in 1954, waar de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van vormgeving en architectuur te zien waren, ontwierp Steinberg een tien meter lange tekening voor een doolhof. Deze tekening is nu in gereduceerd formaat (maar nog steeds met de indrukwekkende lengte van ruim vijf meter) in de vorm van een leporello verschenen.
Veel schaarser dan een inktlijn kan het expressiemiddel van een beeldend kunstenaar niet zijn. Toch wist Saul Steinberg het uiterste uit dit middel te halen. Zo ook uit zijn beeldenreeks The Line. Langs een ononderbroken lijn van ruim tien meter heeft Steinberg alle mogelijke associaties bij die ene enkele lijn verbeeld. Het begin (en het einde) van de lange tekening is heel symbolisch het gereedschap van tekenaar: de pen.
uit: The Line door Saul Steinberg (Nieves, 2011)
Daarna begint een indrukwekkende visuele reis die de kijker langs verschillende taferelen leidt waarbij de lijn telkens van betekenis wisselt. Aanvankelijk is de lijn wat hij is, een lijn. Maar daarna transformeert de lijn in een scheiding tussen zee en lucht, wordt het de rand van een balkon, het hangende element van een brug, de rand van een tafel, de finale streep die de losse elementen van rekensommen van hun oplossing scheidt.
uit: The Line door Saul Steinberg (Nieves, 2011)
Saul Steinberg toont zich een virtuoos in het spel met beeld en betekenis. Het plezier dat hij onder het tekenen heeft ondervonden, slaat over op de kijker. Je blijft bladeren in de dertig bladzijden lange lijn totdat het moment komt dat je de lijn in zijn geheel wilt zien. Dan volgt het verplaatsen van meubels en het zoeken van enkele gewichten om deze leporello van 585 centimeter (!) te ontvouwen om vervolgens met gebogen hoofd al schuifelend de hele lijn tot je te nemen. Een aanrader!
uit: The Line door Saul Steinberg (Nieves, 2011)
Saul Steinberg
The Line
30 bladzijden
Nieves
ISBN 978-3-905714-80-7
$ 24,00
Uitgegeven februari 2011