Hans Könings. Die andere Geschichte
Woensdag 6 april 2011

Omslag van - Hans Könings. Die andere Geschichte (Kerber Verlag, 2011) De in Den Haag geboren en momenteel in Berlijn woonachtige kunstenaar Hans Könings (1950) vertelt in 49 zwart-wit beelden een verhaal. Door voor een deel persoonlijke en een ander deel gevonden foto's te vertalen naar linoleumsneden heeft hij de werkelijkheid visueel sterk gereduceerd. Het totaalbeeld is ondanks deze reductie nog steeds herkenbaar. Maar wat herkennen we nu precies? Lijkt één van linoleumsneden niet precies op die ene uit ons eigen familiealbum, of herkennen we de specifieke pose met de verplichte alles-gaat-goed glimlach? En wat doen de vliegtuigen in deze zeer diverse en tóch samenhangende serie linoleumsneden?

Een foto is bij uitstek de drager van verloren tijd. Onmiskenbaar staat op dat ene beeld hetgeen zich lange tijd geleden heeft afgespeeld. Foto en waarheid lijken gebroederlijke termen. Hans Könings heeft een deel van zijn waarheid omgezet in een ander beeld. Alle nuances en grijstinten werden bij het linoleumsnijden óf zwart óf wit. Deze ingreep werpt een nieuw licht op beeld, herinnering en waarheid.

Wat hebben de linoleumsneden nog met de weergave van de (toenmalige) realiteit te maken nu de kunstenaar in het beeld heeft ingegrepen? Bij de foto zelf mag je natuurlijk ook die vraag stellen. Wat heeft deze min of meer toevallige uitsnede van de visuele wereld in die paar honderdste van een seconde te maken met datgene dat je voelt en ervaart. Maar doordat Könings bewust heeft ingegrepen, wordt die vraag nog dringender. Hij heeft door zijn ingrijpen de beelden min of meer eigen gemaakt. Toegeëigend is misschien de juiste uitdrukking.

Door meerdere eigen beelden in een nieuwe context te plaatsen, verandert ook het verhaal van de individuele beelden. Er ontstaat een nieuw, ander verhaal. Een verhaal dat niet per se exclusief is verbonden met het levensverhaal Könings zelf, maar een breder verhaal. Het ontlokt in ieder geval bij de kijker de neiging om niet alleen om vooruit te bladeren in het boek maar ook om af en toe bladzijden terug te slaan. Wat betekent de voorliggende linoleumsnede voor het verhaal dat zich al in je hoofd heeft gevormd? Heb je iets over het hoofd gezien of neemt het verhaal een nieuwe wending?

Het boek Hans Könings. Die andere Geschichte dwingt je om niet te aanvaarden wat je in eerste instantie ziet. De individuele beelden vragen er om tot één geheel te worden gesmeed. Welk geheel dat is, hangt af van de ervaringen en interpretatie van de kijker. Een mooi ingetogen boek.

Van 31 maart tot en met 14 mei 2011 is het werk van Hans Könings te bewonderen in galerie Petra Rietz (Berlijn).

Reinhold Scheer, Edith Winner en Michael Zajonz (tekst)
Hans Könings. Die andere Geschichte
96 bladzijden
Prijs € 28,00
Kerber Verlag
ISBN 978-3-86678-511-3
Uitgegeven maart 2011
Links bij dit artikel: