cadoc.nl, boeken over kunst, fotografie en vormgeving (en nog veel meer)
Emiel van Moerkerken, avant-gardist
Dinsdag 5 juli 2011

Inlay van – Emiel van Moerkerken, avant-gardist (Filmfreak Distributie, 2011)De veelzijdige Emiel van Moerkerken was niet alleen een begenadigde fotograaf maar maakte ook meerdere films. Ook op de retrospectief over Emiel van Moerkerken (1916-1995) in het Fotomuseum Den Haag, is er aandacht voor de films van zijn hand. Tot 4 september 2011 kunnen de bezoekers van het museum ook enkele van zijn korte films bewonderen. Wie niet in de gelegenheid is om dat te doen, niet getreurd: zeven korte films zijn onlangs uitgebracht op de door EYE samengestelde DVD Emiel van Moerkerken - avant-gardist. De kans is groot dat een brede grijns niet te onderdrukken valt!

De zeven films die op de DVD zijn verzameld, bestrijken meerdere decennia. De eerste film, Sonate, stamt uit 1934 en de laatste, Volgend jaar in Holysloot zag bijna vijftig jaar later het levenslicht. Toch zijn ondanks het groot aantal tussenliggende jaren de overeenkomsten zeer sterk. Iedere film bevat is zeer eigenzinnig en bevat een ruime dosis absurdistische humor die zo kenmerkend is voor Van Moerkerken.

Hoewel alle zeven zeker het bekijken waard zijn, springen twee films er wat mij betreft uit: Droompaleis (1969) en Volgend jaar in Holysloot (1983). In Droompaleis geeft van Moerkerken een impressie van het "Palais Idéal" dat de Franse plattelandspostbode Ferdinand Cheval (1836 - 1924) in Hauterives eind negentiende eeuw heeft gebouwd. Ruim 33 jaar bouwde de postbode met een onvoorstelbare volharding aan zijn fantasiekasteel. Van Moerkerken brengt dit fraaie staaltje naïeve architectuur liefdevol en vol bewondering in beeld. In het eigenzinnige karakter zal Van Moerkerken wel een zekere gelijkenis hebben gezien. Emiel van Moerkerken verschijnt ook zelf in beeld met blindemanstok terwijl hij de vele trappen bestijgt en afdaalt.

Deze blindemanstok speelt de hoofdrol in de andere opmerkelijke film, Volgend jaar in Holysloot. In deze film figureert Van Moerkerken zelf gewapend met blindemanstok terwijl hij de halve wereld verkent om uiteindelijk weer in het dorp Holysloot te belanden. In het boek licht Van Moerkerkens zoon Bruno, toe hoe zijn vader te werk ging:



De blindemanstok lag altijd achter in de auto. Hij hoorde erbij, net als de krik en de gevarendriehoek. Waarschijnlijk lag er in elke auto wel zo'n stok, dacht ik als kind. Als we tochtjes of reizen maakten ging ook altijd een 16mm camera mee. Het kon immers zijn dat we op een plek verzeild zouden raken waar een 'blindemanspassage' moest worden opgenomen voor de 'blindemansfilm' De blindemansfilm was de eerste twintig jaar van mijn leven een soort huisgenoot: altijd aanwezig, maar onvoltooid. Als kind figureerde ik in verschillende scènes. Later stond ik achter de camera en hielp ik met de regie. In 1982 heb ik mijn vader eindelijk kunnen overreden dit levenswerk te voltooien. De laatste ontbrekende sleutelscènes hebben we samen bedacht en gedraaid. Het resulteerde in een Gouden Kalf, een bekroning na twintig jaar werk en een erkenning voor Emiel van Moerkerken als cineast.

De DVD Emiel van Moerkerken - avant-gardist is een bijzondere verzameling korte films die een prachtige aanvulling vormt op het zojuist verschenen boek over Van Moerkerken.


Titel: Emiel van Moerkerken, avant-gardist
Regie: Emiel van Moerkerken
Jaar: 2011 (1934-1983)
Speelduur: 59 minuten
EAN Code: 9789078289050
Prijs: € 14,95
Links bij dit artikel: