Wat resteert na een leven van ruim tachtig jaar en een huwelijk van ruim zestig jaar? Het antwoord dat de documentaire Niet zonder jou geeft, is minder hoopgevend dan je zou willen. De documentaire toont het dagelijkse leven van het hoogbejaarde kunstenaarsechtpaar Ger Lataster en Hermine van Hall. In wat we toch wel de nadagen van het leven mogen noemen, tonen de documentairemakers, zoon Peter Lataster en schoondochter Petra Lataster-Czisch, hoe ingesleten routines van een huwelijk door doofheid en ziekte steeds meer beginnen te wankelen. Alleen de kunst lijkt Lataster nog op de been te houden.
Ger Lataster (1920) is een gevierd kunstenaar met een duidelijk herkenbare expressieve stijl. Na jaren volledig abstract te hebben gewekt, vinden de afgelopen jaren ook weer figuratieve elementen hun weg naar het doek. De documentaire toont een nog steeds actieve hoogbejaarde kunstenaar die ondanks toenemende fysieke beperkingen nog immer een ongekend hoge productie kent. Ogenschijnlijk zonder een spoor van aarzeling brengt hij de eerste strepen houtskool op een leeg canvas aan om daarna met kwast, vingers en doek verf aan te brengen op en rond de contouren die hij daarvoor op het doek had geschetst.
uit: Niet Zonder Jou (Mokum Film, 2011)
Het laatste jaar samen lijkt het meest op een openende ritsluiting: alles wat voorheen geordend en veilig met elkaar verbonden was wordt langzaam maar onherroepelijk van elkaar gescheiden tot de twee helften van het huwelijk los van elkaar staan. Dat ze zich deze onverbiddelijke weg beseffen, wordt zo nu en dan pijnlijk duidelijk in beeld gebracht. Waaronder in een scène waarbij Hermine de werken van Ger komt bewonderen en beoordelen en bij beide de tranen in de ogen schieten. Routineus vinden ze elkaars hand voor troost.
Zoon en schoondochter schuwen de kijker niet een kijkje te geven in de minder aangename kanten van het leven van Ger en Hermine. De toenemende slechthorendheid van Ger en de eveneens progressieve dementie en verwardheid van Hermine zorgen regelmatig voor wederzijds onbegrip waarbij er geen sprake meer lijkt te zijn van een geolied huwelijksleven. Op andere momenten zie je daarentegen hoe ze elkaar altijd weer vluchtig weten te aan te raken ten teken van elkaars aanwezigheid en liefde.
uit: Niet Zonder Jou (Mokum Film, 2011)
Nadat je een uur lang aan de hand bent genomen in de dagelijkse routine van dit huishouden, voel je dat het onherroepelijke afscheid nadert. De laatste scène waarin Ger Lataster onder het schilderen uitroept dat het zo niet meer gaat, duidend op het recente verlies van zijn vrouw, is aangrijpend. Je voelt het onmogelijke gemis waarmee hij wordt geconfronteerd.
Niet zonder jou is een intiem portret dat de kwetsbaarheid van het leven op een oprechte, confronterende en niets verhullende manier in beeld heeft gebracht. Ontroerend en ongemakkelijk tegelijk.
Peter Lataster, Petra Lataster-Czisch (regie)Niet Zonder Jou
84 minuten
Prijs € 14,95
Mokum Film (via: Filmfreak Distributie)
EAN 9789058499752
Verschenen september 2011