Het kan bijna niemand zijn ontgaan: het is crisis. Bij menigeen is de portemonnee is leeg voordat de maand is geëindigd. Om toch rond te kunnen komen, zal allereerst de luxe van het boodschappenlijstje geschrapt moeten worden. Voorlopig geen tweede vakantie, geen Dolce en Gabbana handtas, geen nieuwe designmeubelen. Hoewel? Na de aanschaf van Hartz IV Moebel.com Build More Buy Less! Konstruieren statt konsumieren blijkt een designmeubel opeens wel binnen de financiële mogelijkheden te liggen. Het vereist alleen een omschakeling van denken: je wordt geen koper maar een maker!

De bedenker van het concept Hartz IV Moebel.com, de in Berlijn woonachtige architect en rapper(!) Van Bo Le-Mentzel (1977), heeft iets groots in gedachten. Net als in Nederland leeft ook in Duitsland steeds meer de gedachte dat kapitalisme en het liberaliseren van de arbeidsmarkt geen onverdeeld succes is. Dagelijks worden we via de media geconfronteerd met grootgraaiers bij bedrijven en (semi)overheden. Geld verdienen is het enige devies dat opportunistische topmanagers bij onder andere banken, woningcorporaties, multinationals nog kennen. Van Bo Le-Mentzel wil een tegenbeweging organiseren waarbij geld, zeker in grote hoeveelheden, een minder grote rol gaat spelen in ieders leven.

Het begint al met de titel van het boek. Hartz IV staat voor één van de grote recente (2003-2005) herzieningen van werkloosheidsuitkeringen in Duitsland waarbij landelijke en regionale regelingen voor WW en bijstand op elkaar werden afgestemd. Een Nederlands equivalent van Hartz IV Möbel zou daarom zoiets als bijstandsmeubelen kunnen zijn. Hartz IV is in Duitsland ondertussen synoniem geworden van armoede en treurigheid. Het wordt zelfs als bijvoegelijk naamwoord gebruikt om iets te diskwalificeren.

Van Bo Le-Mentzel hanteert Hartz IV daarentegen als een geuzennaam. Zijn idee was om voor weinig geld zelf originele meubelen te kunnen maken en vervolgens bezitten. Hij is daarbij meer de aanjager dan de bedenker. Hij heeft talloze zielsverwanten via zijn website hartzivmoebel.de uitgedaagd om met ideeën te komen voor meubelen die en eenvoudig zelf te construeren zijn en niet te veel geld kosten. De meest geslaagde voorstellen zijn gebundeld in Hartz IV Moebel.com Build More Buy Less! Konstruieren statt konsumieren.

Zo zijn in het boek onder andere de 24-Euro-Chair, de Berliner Hocker en (mijn persoonlijke favoriet) de Kreuzberg 36 Chair te vinden. Dit laatste meubel heeft een zweem van de Standard Chair van Jean Prouvé maar blinkt uit door zijn eenvoud, schoonheid en prijs. In 36 uur en voor 36 euro aan materialen (en enige handvaardigheid) kun je de trotse eigenaar van je eigen Kreuzberg 36 Chair. De aanwijzigen zijn eenvoudig net als de benodigde hulpmiddelen.

Eenvoud is sowieso een sleutelwoord voor dit boek en de achterliggende filosofie van Bo Le-Mentzel. Terug, of beter gezegd vooruit, naar een wereld waarin materialisme meer naar de achtergrond wordt gedrukt, druipt overtuigend van iedere bladzijde in het boek. Niet kopen maar doen is het motto. Nou vooruit dan, koop alleen dit aanstekelijke boekje nog en een stapel planken!