Na Queen Ann. P.S. Belly cut off had ik een idee van hetgeen ik kon verwachten van het volgende boek van Mariken Wessels: het onverwachte. Wat dat betreft stelt Don't forget niet teleur. Zelfs na meerdere malen het boekje aandachtig te hebben bestudeerd, blijf je met knagende vragen achter. Wat heb ik net gezien, wat betekent het, wat is het verhaal, IS er überhaupt een verhaal? En last but not least: wat mogen we volgens de titel niet vergeten?

Om te beginnen de fysieke feiten. Voor me ligt een boekje, een leporello om precies te zijn dat gesloten 18 centimeter hoog en 13 centimeter breed is. Uitgevouwen is de breedte vertienvoudigd tot ongeveer 1.30 meter. Op iedere bedrukte zijde staan één of meerdere reproducties van polaroidopnamen. De polaroids zijn op een uiterst bescheiden formaat afgedrukt. Mét witrand meet de polaroid ongeveer 4 bij 4 centimeter en het daadwerkelijke beeld is niet veel meer dan 3 bij 3 centimeter.

Afgaande op de strandscènes, de korte broeken en het mooie weer, gok ik dat het vakantiekiekjes zijn. Maar anders dan bij karakteristieke vakantiefoto's zie je hier geen vrolijkheid of vertier. Een man alleen wandelt in het bos, staat in tropenoutfit(?) voor de zee of zit gehurkt in de branding. Op één foto lijken drie personen te staan: twee vrouwen die een derde persoon uit zee het strand op trekken. Maar op een afbeelding van drie bij drie centimeter is dat meer gissen dan zeker weten. Sommige opnamen zijn helemaal van figuranten ontdaan en zie je alleen een beboste heuvel of een fontein in een stadspark. Ook de kleuren hebben hun sprankelijkheid verloren en ademen dezelfde somberheid als de voorstellingen.

Op de eerste bedrukte zijde van het gevouwen boekje zien we een op het eerste gezicht ongeordende stapel foto's liggen. Een negental ongeveer. Op de bladzijden daarna komt er systeem in de foto's. Ze worden met elkaar gecombineerd en in een enkel geval zelfs bewerkt door middel van een uitsnede of krabbel met een viltstift. Onduidelijk is wat de overwegingen zijn geweest bij deze combinaties. Gaat het hier om een chronologische volgorde? Of is er slechts gespeeld met compositie?

En dan begint de zoektocht naar betekenis. Een zoektocht die begint met een groot aantal vragen waar je geen antwoord op zult krijgen. Wie maakte deze foto's? Was het Mariken Wessels zelf of heeft ze deze ergens gevonden? Horen de foto's wel bij elkaar? Wie is de man die telkens wat verloren op de foto staat? Wat voor betekenis hebben de bewerkingen die enkele foto's hebben ondergaan?

De hamvraag is natuurlijk wat we niet mogen vergeten. De foto's bieden weinig aanknopingspunten. Ze zijn tegelijkertijd te algemeen en te persoonlijk. Het is het lot dat de meeste foto's in onze eigen privéalbums ondergaan: het zegt alleen onszelf en een hele kleine kring om ons heen iets. Voor anderen zijn het betekenisloze foto's. Voor jezelf zijn het de kostbaarste bezittingen. De dingen die je redt uit een brandend huis. Je vreest dat met het verlies van de foto's ook je herinneringen worden weggevaagd. In die zin zijn de foto's visuele ankers die er voor zorgen dat het verleden niet wegdrijft. Maar wat als je geheugen je in de steek laat? Dan ben je net als iedere onbekende die geen enkele betekenis kan verbinden aan de foto's. Het worden contextloze afbeeldingen die door hun strikt persoonlijke waarde, inhoudsloos zijn geworden. Je ziet wat ieder ander ziet: strand, mens, bos, huis.

Deze geslaagde publicatie smaakt naar meer en we worden op onze wenken bediend: Don't forget is namelijk het eerste deel van een vijfdelige serie. Met dit eerste deel maakt Mariken Wessels een enigmatische (en aantrekkelijke!) start van een verkenningstocht in de waarde en betekenis van venaculaire fotografie.