De politiek geëngageerde grafisch vormgever Gerd Arntz (1900-1988) wist de wereld om hem heen te vangen in pakkende beeldstatistiek met behulp van hout- en linoleumsnede. Vanaf de twintiger jaren probeerde Arntz het onrecht dat hij om zich heen zag op een voor iedereen begrijpelijke manier te verbeelden. Gedurende zijn lange carrière heeft hij ruim 4000 samenhangende, krachtige en leesbare symbolen gemaakt. Nog dagelijks worden we geconfronteerd met pictogrammen die schatplichtig zijn aan het pionierswerk van Arntz. Van 2 december 2010 tot 15 mei 2011 is zijn werk te zien op de tentoonstelling Isotype International Picture Language in het Victoria & Albert Museum (Londen). Bij de tentoonstelling verschijnt deze maand het boek Gerd Arntz. Graphic designer.

Wie aan het werk van Gerd Arntz denkt, schiet ook al snel een andere naam binnen namelijk die van de Weense socioloog Otto Neurath. Hij had publicaties met het grafisch krachtige werk van Arntz gezien en vroeg hem symbolen te ontwikkelen voor ISOTYPE, International System of Typographic Picture Education. Arntz stemde in en produceerde uiteindelijk ongeveer 4000(!) verschillende pictogrammen.

De kracht van de pictogrammen is dat ze terug zijn gebracht tot een basale vorm zonder dat ze aan herkenbaarheid verliezen. Vaak is in één oogopslag duidelijk wat de pictogrammen representeren. In enkele lijnen en vlakken wist Arntz het wezen van een beeld te vangen. Zijn beelden waren uitermate geschikt om inhoud en aantallen aan elkaar te koppelen. De anders zo saaie en onleesbare statistieken werden aantrekkelijker én leesbaarder door het gebruik van pictogrammen.

Nadat in Oostenrijk het politieke klimaat verslechterde, zocht Arntz zijn toevlucht in Nederland. Daar werkte hij onder andere voor het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) waar hij al snel hoofd werd van de ontwerpafdeling. Wie de naoorlogse Statistische zakboeken bekijkt, zal al snel het werk van Arntz herkennen.

De samenstellers van Gerd Arntz. Graphic designer staan uiteraard stil bij de geschiedenis van ISOTYPE en de levenswandel van Arntz maar besteden het grootste deel van het boek aan de pictogrammen zelf. Meer dan 150 bladzijden lang kun je genieten van de kleurig afgebeelde pictogrammen. Deels heeft de moderne tijd de afbeeldingen ingehaald maar dat doet niets af aan de herkenbaarheid. Op zoek naar het best passende beeld om een fenomeen te vatten, heeft Arntz vaak een perfect archetype gecreëerd die ook over vele decennia nog herkend zullen worden. Gerd Arntz. Graphic designer is na een heldere tekstuele inleiding een heerlijk bladerboek dat overduidelijk met veel zorg en liefde is gemaakt. Een aanrader.